TY - JOUR ID - 1916 TI - مسیرهای غیرشیمیایی برای تنظیم پراکندگی پلیمر، فعالیت و سازوکار شکست سامانه‌های کاتالیزی زیگر-ناتا در پلیمرشدن ناهمگن پروپیلن JO - مجله علوم و تکنولوژی پلیمر JA - JIPST LA - fa SN - 10163255 AU - شیخ‌زاده, منصور AU - پورمهدیان, سعید AD - تهران، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، دانشکده‌ مهندسی پلیمر، صندوق پستی ۴۴۱۳-۱۵۸۷۵ Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 35 IS - 3 SP - 233 EP - 255 KW - مدل سازی KW - اصلاح کاتالیزگر KW - کاتالیزگر ناهمگن KW - شکست کاتالیزی KW - شاخص پراکندگی DO - 10.22063/jipst.2022.3181.2161 N2 - فرضیه‌: اصلاح فرمول‌بندی‌های شیمیایی کاتالیزگرهای پلیمری تجاری موجود، ممکن است سایر خواص کاتالیزگر به‌ویژه فضاگزینی و جهت‌گزینی را کاهش دهد. بنابراین، نیاز ضروری در مجتمع‌های صنعتی پتروشیمیایی به‌منظور اصلاح سامانه‌های کاتالیزی موجود، یافتن شیوه‌های عملی غیرشیمیایی برای تنظیم کمیت‌های اساسی شامل پهنای توزیع وزن مولکولی (MWD)، فعالیت و سازوکار شکست است. روش‌ها: برای دستیابی به این هدف، از مدل تک‌ذره‌ای تازه توسعه‌یافته، چندمنفذی (MPM) استفاده شده است که فرایندهای واکنشی-نفوذی دخیل در پلیمرشدن اولفینی ناهمگن را توصیف می‌کند. این کار با هدف بررسی اثر تخلخل اولیه کاتالیزگر، اندازه ذره اولیه آن، غلظت توده مونومر و آرایش اندازه منفذها بر کمیت‌های نام‌برده انجام شده است. یافته‌ها: مدل‌سازی سامانه کاتالیزی پایه‌دار زیگلر-ناتا (ZN) نشان داد، افزایش تخلخل اولیه کاتالیزگر یا اندازه ذره اولیه یا کاهش غلظت توده مونومر، پهنای توزیع سرعت واکنش موضعی را کاهش داد که به توزیع وزن مولکولی‌های باریک‌تر منجر شد. اگر چه شاخص چندپراکندگی (PDI) معمولاً به‌طور معکوس تغییر کرد که به‌دلیل وابستگی این کمیت به موضع توزیع وزن مولکولی (MWD) افزون بر پهنای آن است. مدل MPM همچنین دو مشاهده تجربی غیرقابل توضیح را شفاف و دلیل وقوع آن‌ها را روشن کرده که عبارت است از کاهش فعالیت کاتالیزگر در صورت افزایش تخلخل اولیه که در بعضی از مطالعات تجربی مشاهده شده است و تغییرات نامنظم و غیرقابل پیش‌بینی شاخص چندپراکندگی با تغییرات غلظت توده مونومر. برای کمیت‌های فیزیکی مطالعه‌شده در این پژوهش، پهنای MWD به‌طور مستقیم به سرعت واکنش وابسته است که نشان می‌دهد، برای کاربردهایی که در آن‌ها مقاومت بیشتر در برابر پدیده‌های شکست مذاب، موج‌داری لبه‌ و تشدید کشش مطلوب است، باید تعادلی بین پهنای MWD و مقدار محصول را جست‌و‌جو کرد. با اینکه سرعت واکنش، پهنای MWD و شاخص چندپراکندگی، هیچ وابستگی به نسبت مشارکت دو سازوکار شکست نشان ندادند، افزایش تخلخل اولیه یا شعاع اولیه کاتالیزگر، سازوکار ترجیح‌داده‌شده دو نیم‌شدن پیوسته را تشدید کرد که در نتیجه احتمال وقوع پدیده جرم‌گرفتگی را کاهش داد. UR - http://jips.ippi.ac.ir/article_1916.html L1 - http://jips.ippi.ac.ir/article_1916_661de93eef52b1fe6cf942a7db864493.pdf ER -